Co to jest e-learning ?
Powszechny dostęp do Internetu sprzyja wprowadzaniu nowych metod nauczania do istniejącego modelu edukacji powszechnej, kursów językowych i kształcenia zawodowego. E-learning umożliwia naukę w dowolnym miejscu, czasie i tempie. Udostępniając i wykorzystując szerokie zasoby materiałów edukacyjnych, sięga do nowych i wydajnych technologii przekazu oraz pozwala na istotną redukcję kosztów szkolenia. E-learning nie byłby tak atrakcyjny bez możliwości połączenia na żywo w sieci Internet bądź Intranet, pozwalającego na dwukierunkową wymianę informacji (dźwięk a nawet obraz) pomiędzy uczniem a nauczycielem. Struktura techniczna wirtualnej szkoły zapewnia uczestnikom kursu zindywidualizowany dostęp do wykładów, tablic, testów, interaktywnych gier i ćwiczeń , list dyskusyjnych oraz „czatów”. Nowa metoda nauczania ma już ugruntowaną pozycję na całym świecie.
Środowisko i metodyka zdalnego nauczania
Zdalny uczeń ma bezpośredni dostęp do:
- instruktora-nauczyciela prowadzącego kurs (kontakt: e-mail, czat, rozmowa głosowa, wideokonferencja)
- ekspertów tematycznych i wsparcia technicznego
- biblioteki wirtualnej
- ogólnych zasobów internetowych
- pozostałych uczniów
Środowisko i technologia sieci
Przeglądarka internetowa dostępna w każdym komputerze posiadającym system operacyjny Windows lub Linux pozwala każdemu uruchomić oprogramowanie edukacyjno-szkoleniowe , pobrane poprzez ogólnie dostępną sieć Internet z dowolnego serwera. Funkcje oprogramowania realizują uzgodniony harmonogram szkolenia oraz organizują dwukierunkowy przepływ informacji pomiędzy wszystkimi uczestnikami szkolenia. A zatem kontakty ucznia z nauczycielem , pomiędzy nauczycielami oraz niezależne kontakty pomiędzy uczniami. Do ucznia wędrują materiały szkoleniowe , zadane do wykonania lub sprawdzone (ocenione) testy , natomiast do nauczyciela przekazywane są pytania oraz wykonane sprawdziany i testy. Wszyscy uczestnicy (nauczyciele i uczniowie) posiadają indywidualne kody i hasła , które tworzą system kompetencji i uprawnień. Dzięki temu powstaje pożądana organizacja nauki i współpracy , prawidłowy dostęp do właściwych funkcji oprogramowania , materiałów szkoleniowych oraz baz danych serwerów.
Elastyczność e-learningu
Cechą która w bardzo istotny sposób wpłynęła na sukces e-learning jest elastyczność nauczania , przez którą należy rozumieć:
- Naukę w dowolnym miejscu i czasie
- Dowolną liczność grupy
- Indywidualizację nauczania
- Wychodzenie naprzeciw potrzebom ucznia
- Aktualność szkoleń
Nauka w dowolnym miejscu
Należy w tym miejscu pamiętać , że metodyka nauki zakłada posiadanie przez ucznia dostępu do Internetu bądź Intranetu.
Internet umożliwia pełną swobodę pobierania materiałów dydaktycznych oraz wymianę informacji. Pozwala on każdej osobie na uczestnictwo w szkoleniu z jej miejsca zamieszkania lub pracy.
Sieć wewnętrzna typu Intranet umożliwia zazwyczaj szkolenia kadrze pracowniczej większych jednostek organizacyjnych lub naukę w szkołach.
Nauka w dowolnym czasie
Odpowiednio przygotowane i udostępniane materiały umożliwiają naukę w dowolnym i wygodnym dla ucznia czasie. Nauczyciel posiada funkcje raportujące i analizujące czas trwania indywidualnej nauki ucznia. Dyskusje na listach oraz czatach toczą się bez przerwy i zawsze można się do nich przyłączyć.
Dowolna liczność grupy
Lekcje lub szkolenia mogą być realizowane w dowolnej grupie zainteresowanych. Określone tematy mogą być udostępniane jednocześnie setkom osób , natomiast inne , z uwagi na specyfikę metodyki (techniki przekazu) lub zainteresowanie - grupie kilku osób.
Indywidualizacja nauczania
Metody e-learning zawsze zakładają techniczną możliwość przygotowania indywidualnych materiałów dostosowanych do potrzeb konkretnej osoby lub grupy osób. Jednocześnie technologia i technika nauczania oraz możliwości funkcjonalne systemu zarządzania nauczaniem (LMS) pozwalają każdemu uczyć się w swoim własnym stylu oraz możliwym do realizacji tempie.
Uczę się wtedy kiedy potrzebuję – „just-in-time”
Uczeń (pracownik) korzysta z danego tematu szkolenia lub lekcji wtedy , kiedy jest to potrzebne. Metody e-learning ułatwiają kształtowanie nawyków ustawicznego nauczania i podnoszenia kwalifikacji.
Aktualność szkoleń
Materiały nauczania są zawsze aktualne. W krótkim czasie możemy łatwo uaktualnić materiał we własnym zakresie lub poprzez wyspecjalizowanego partnera. System zarządzania nauczaniem (LMS) posiada funkcje informowania uczniów o wprowadzanych aktualizacjach.
Popularne metody e-learningu:
- Nauka w trybie asynchronicznym
- Rozwiązania synchroniczne
- Bazy danych
- Support online
Nauka w trybie asynchronicznym
Rozwiązania asynchroniczne są nastawione na uczenie samodzielne. Tego typu metody zakładają , że w trakcie nauki nie ma wymiany informacji pomiędzy nauczycielem a uczniem. Pracując w trybie asynchronicznym , uczeń sam dobiera sobie termin nauki , w którym wykonuje ćwiczenia i testy znajdujące się w Internecie lub w Intranecie. Materiał szkoleniowy może być również dostarczany na płytach CD.
Rozwiązania synchroniczne
Nauczanie jest prowadzone w czasie rzeczywistym przez nauczyciela (instruktora). Każdy z uczniów dołącza się o określonej (umówionej) porze i komunikuje się z nauczycielem oraz pozostałymi uczestnikami szkolenia. Funkcje oprogramowania pozwalają śledzić zmiany treści na „wirtualnej” tablicy oraz umożliwiają podnieść „wirtualną” rękę i zadać pytanie lub przekazać odpowiedź.
Bazy danych
Jest to najprostsza forma e-learningu , polegająca na udostępnianiu multimedialnych encyklopedii , wyjaśnień , instrukcji itp. Do przekazywania danych wykorzystywany jest zazwyczaj Internet , Intranet lub płyty CD. Większość oferowanych w internecie kursów jest właśnie tego rodzaju
Support online
Jest to forma e-learning bardziej zaawansowana od omawianych wyżej baz danych. Oferuje możliwość szybszych reakcji na zadawane pytania oraz uzyskiwanie dokładniejszych odpowiedzi. Taka metoda jest bardziej interaktywna oraz wymaga stałego i wygodnego dostępu do Internetu (w określonych przypadkach do Intranetu). Wymiana informacji i dostęp do wiedzy odbywa się poprzez różnego typu forum , chat rooms , biuletyny , e-mail oraz system komunikatów informacyjnych.
Łączenie różnych metod zdalnego nauczania
Bardzo wydajne i efektywne metody synchroniczne i support online opierają się przede wszystkim o Internet w postaci tzw. „stałego łącza”. Stwarza to w Polsce pewne bariery dla niektórych osób zainteresowanych zdalnym nauczaniem. Niektóre osoby lubią uczyć się swoim tempem i w wygodnym dla siebie czasie. Często takie osoby posiadają wysoką dyscyplinę wewnętrzną oraz wysokie umiejętności posługiwania się komputerem oraz pracą w sieci. Dlatego chętnie skorzystają z metod asynchronicznych połączonych w szerokim dostępem do baz danych. Samodzielna nauka prowadzona w trybie asynchronicznym może być połączona z odbywającymi się w umówionym czasie dyskusjami i sprawdzianami organizowanymi synchronicznie. Wybór jednej określonej metody lub dobór różnych metod do stworzenia konkretnego kursu lub lekcji powinien uwzględniać przygotowanie uczniów , środowisko ich pracy , finansowe możliwości ponoszenia kosztów wynikające z przyjętych rozwiązań.